Dit artikel in 1 minuut
De stikstofcrisis heeft een grote impact op emissievrij werken in de GWW-sector. Ondanks de hogere kosten zijn ondernemers bereid om zwaar elektrisch materieel te gebruiken. Het opladen van deze machines blijft echter een uitdaging. Accu-containers bieden een oplossing, met prijzen variërend van €500 tot €800 per kWh. Op locaties zonder bouwaansluiting of voldoende stroomvoorziening kunnen accu's in de machine dagelijks worden gewisseld of kan een accu-aanhanger worden gebruikt. Voor grotere projecten wordt vaak een grote mobiele accu-container geplaatst om meerdere machines en het ketenpark van stroom te voorzien. De vraag naar accuboxen groeit snel, vooral in Noord-Holland vanwege stroomtekorten. Verschillende bedrijven investeren in accu-containers, waarbij accupakketten van verschillende capaciteiten worden gebruikt. In dit artikel een beschrijving. Regelgeving en veiligheid met betrekking tot transport en opslag van accu's worden steeds belangrijker. De inruilwaarde van accu-opslagsystemen en de mogelijkheid van een tweede leven in de onbalansmarkt zijn nog onbekend
De prijzen variëren van € 500 tot € 800 per kWh, waarbij een twintigvoets container per kilowatt het goedkoopst is
Op veel klussen is er geen bouwaansluiting of ander stroompunt of is deze te licht. Materieel heen en weer rijden naar huis is te duur en niet emissievrij. Een oplossing is een pakket accu’s in de machine en die dagelijks wisselen of een accu-aanhanger. Op grotere projecten wordt gekozen voor één grote mobiele accu-container die op een strategisch punt alle machines, maar ook het ketenpark van stroom voorziet. Verhuurbedrijf Bredenoord merkt dat de vraag naar zijn accuboxen explosief groeit. Het bedrijf, dat 2700 dieselaggregaten verhuurt, kocht en bouwde sinds 2016 ook zo’n honderd accuboxen. De weekprijzen voor de huur daarvan lopen op tot duizenden euro’s. “Vooral in Noord-Holland maakt de industrie hier gebruik van vanwege de netcongestie, waarbij de stroomvraag groter is dan de capaciteit”, zegt technical support manager Kasper Keukens. “Op een nieuwe trafo of netverzwaring moet je zomaar tot 2029 wachten, dus is dit een tussenoplossing. In de bouw zijn het vaak torenkranen, hei-installaties, walsen of shovels die op een gemeenschappelijk punt laden, vaak vanuit een 300-kW-accu in een tienvoets container. Je moet dan wel slim omgaan met de inrichting van de bouwplaats, dus je keet direct naast het werk en de accu plaatsen.”
Behuizing GWW-proof
Van Werven in Oldebroek gaat komend jaar met drie elektrische Mecalacs (elf en twaalf ton), twee negentons Ahlmann-shovels, twee mobiele Doosans, een mobiele Etec en een twintigtons Etec-rupskraan op accu’s draaien. Het bedrijf investeerde fors om de machines via mobiele accu-containers ’s nachts op locatie te kunnen opladen. Daarnaast worden de accu-containers verhuurd aan derden. “Je wilt hoe dan ook onafhankelijk zijn, de klus tijdig klaren en garant staan voor materieel zonder stilstand”, zegt Tiemo Buist, commercieel manager infra. “Wij hebben daarom samen met Venema in Arnhem een accu-box ontwikkeld. Ons collega-bedrijf Van den Ziel maakt de behuizing, dus hufterproof én voorzien van alle hijsogen voor een laadkraan en portaal-auto en met gaten voor palletvorken. Het ontwerp is zo dat er twee tot drie accu-containers van 3,5 ton op een bakwagen met laadkraan passen. Deze is ook elektrisch aangedreven en brengt de accucontainers zo emissievrij van en naar onze vestiging om ze daar weer op te laden.”
Universeel gebruik
Venema monteert LFP-accupakketten van 150 kW, Bredenoord koos voor lithium-ionaccupakketten van 80 tot 600 kW. De fabrikanten monteren alle aansluitingen (CCS2-stekker, fastcharger, et cetera), zodat bijvoorbeeld ook de bandenzagen en trilplaten erop kunnen worden aangesloten. De mobiele accupakketten kunnen op AC en DC zowel snel of als druppellader en op 180 kW en 360 kW laden en ontladen, maar zijn ook in cascade te schakelen voor uitbreiding van de capaciteit. Software of technieken die het gebruik afschermen met unieke stekkers en geblokte communicatie komen nog weinig voor. Ieder zet nog in op universeel gebruik. De behuizing is bij veel aanbieders voorzien van eigen reclame, zodat goed zichtbaar is dat er emissievrij wordt gewerkt.
Prijzig
Een enkele box zoals Van Werven en Venema bouwden, kost ongeveer € 160.000,-. Dat is nog niets vergeleken bij de grote twintigvoets accu-containers die met een haakarmsysteem zijn te verplaatsen. Dens in Helmond bouwt op dit moment volgens CEO Max Aerts met 2,3 MWh de grootste mobiele batterij (Powerhub) ter wereld. Dens is een jong bedrijf dat opereert met hulp van investeerder Koolen Industries van Kees Koolen. Koolen is onder andere bekend om zijn samenwerking met melkveebedrijf Van Bakel in Vredepeel en als oud-topman van Booking.com. Koolen investeert flink in de energietransitie. De fervente Parijs-Dakar-rijder heeft plannen om deze rally elektrisch te rijden.
De eerste Dens-klanten voor de Powerhub zijn aannemer Van der Zanden in Moergestel, Boomrooierij Weitmans en Van Werven. Deze containers bevatten 1160 kW aan accu’s in verschillende compartimenten. “De prijzen variëren van € 500,- tot € 800,- per kWh, waarbij een twintigvoets container per kilowatt het goedkoopst is. Een exacte prijs is afhankelijk van opties, zoals de laadpaal, een CCS-type 2-aansluiting en camerabeveiliging”, aldus Aerts. Dergelijke accu-containers komen daarmee op bedragen van tussen de zes en acht ton. Op de accu’s is vaak wel subsidie te krijgen, zoals SSEB en natuurlijk EIA en MIA/Vamil.
Of een gebruikte accu bij inruil geld opbrengt of kost, is nog onbekend. Een tweede leven in de onbalansmarkt is een goede mogelijkheid
Regelgeving
De regelgeving en de veiligheid rond transport en opslag van accu’s worden belangrijker. Voor de grote accu-containers geldt de ADR-wetgeving voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. “Je kunt als producent nu nog redelijk je gang gaan, maar dat wordt anders”, zegt Aerts. “Wij werkten mee aan de ontwikkeling van de PGS37-regelgeving die vanaf 2024 zal gelden. Onze accu’s voldoen daarom aan alle voorwaarden, ook zaken die nu nog niet verplicht zijn.”
Veel accu-containers zijn modulair opgebouwd, waarbij de accupakketten over verschillende compartimenten zijn verdeeld en er een blussysteem aan boord is. Sommige hebben koeling en verwarming om de capaciteit te borgen. Ook gemeengoed is een app om de accu op afstand te monitoren en te laten bedienen door zowel de machinist, de planning op kantoor als de leverancier.
Inruilwaarde
Wat de inruilwaarde van de opslagsystemen is, blijft de vraag. Diverse leveranciers hebben een terugneemregeling voor het recyclen. Dens geeft garantie tot 4000 laadcycli of vijf jaar gebruik. Aerts verwacht dat de Powerhub na tien jaar of 8000 cycli pas tot 80 procent is gesleten. “Het is net als met een motor. Er is compressie- en vermogensverlies, maar hij kan nog jaren mee. Een gebruikte accu kan altijd een tweede leven krijgen in de onbalansmarkt. Bij de accu’s van elektrisch auto’s zien we dat nu al gebeuren.”
